13η Κυριακή Ματθαίου (Των κακών γεωργών)

 Ματθ. 21:33-42

Υπό Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αντινόης κ.κ. Παντελεήμονος

Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός θέλοντας να αποκαλύψει τις αλήθειες που σχετίζονται με την Βασιλεία του Θεού χρησιμοποίησε πολλά παραδείγματα και εικόνες από την καθημερινή ζωή.  Έτσι, και σήμερα μας μίλησε για έναν οικοδεσπότη, ο οποίος φύτεψε αμπελώνα, τον περιποιήθηκε, τον έφραξε με φράκτη,  άνοιξε χαντάκι γύρω του και για περισσότερη προστασία έκτισε και ένα πύργο.  Τι περισσότερο θα μπορούσε να κάνει κανείς για να προστατεύσει τον αμπελώνα του;  Αυτόν τον αμπελώνα στην συνέχεια τον εμπιστεύθηκε σε κάποιους γεωργούς με την συμφωνία, ότι στον καιρό του θα του αποδώσουν τους καρπούς του.  Όταν ο καιρός έφτασε για την συγκομιδή των καρπών, έστειλε τους δούλους του για να λάβουν τους καρπούς.  Οι γεωργοί όμως εκείνοι, αντί να αποδώσουν τους καρπούς, κακοποίησαν τους δούλους και άλλους έδειραν, άλλους φόνευσαν και άλλους λιθοβόλησαν.  Ο οικοδεσπότης, παρ’ όλο που πληροφορείται για την συμπεριφορά των κακών γεωργών, στέλνει και άλλους δούλους, αλλά εκείνοι έπραξαν τα ίδια και σ’ αυτούς.  Στο τέλος σκέφθηκε: ‘Θα στείλω τον γιο μου, αυτόν θα ντραπούν και θα δώσουν τους καρπούς’.  Αλλά, οι κακοί γεωργοί αλλιώς σκέφθηκαν: ‘Αυτός είναι ο κληρονόμος, είπαν, εάν τον σκοτώσουμε θα λάβουμε την κληρονομιά του’.  Έτσι, αφού συνέλαβαν τον γιο του οικοδεσπότη, τον έβγαλαν έξω από τον αμπελώνα και τον φόνευσαν.  Ο Κύριος στην συνέχεια ερωτά τους ακροατές Του: ‘Όταν έλθει ο κύριος του αμπελώνος, τι θα κάμει σ’ εκείνους τους γεωργούς’;  Οι Ιουδαίοι απάντησαν: ‘Ως κακούς κακώς θα τους καταστρέψει και θα δώσει τον αμπελώνα σ’ άλλους γεωργούς που θα δίδουν τον καρπό στον κατάλληλο καιρό’.

Αυτή η Παραβολή των Κακών Γεωργών αναφέρεται στον Εβραϊκό λαό, που υπήρξε ο διαλεγμένος λαός του Θεού.  Ο Θεός θέλοντας να προετοιμάσει την ανθρωπότητα για τον ερχομό του Υιού Του στον κόσμο, διάλεξε ένα λαό που θα ήταν κατάλληλος να εκπληρώσει το Θείο Σχέδιο της Σωτηρίας. Αυτός ο λαός υπήρξε ο Εβραϊκός, ο λαός του Ισραήλ, που τον χαρακτήριζε πάντοτε η αποστασία στο Θείο Θέλημα.

Ο Εβραϊκός λαός, παρ’ όλο που ευεργετήθηκε περισσότερο απ’ όλους του άλλους λαούς, έδειξε και την μεγαλύτερη αχαριστία και απιστία απέναντι του Ευεργέτου Θεού.  Ο Θεός καλεί από την πόλι Ουρ της Μεσοποταμίας τον Πατριάρχη Αβραάμ, τον οποίον οδηγεί στην Χαναάν, την γη της επαγγελίας.  Υπόσχεται σ’ αυτόν, ότι θα τον καταστήσει πατέρα πολλών εθνών.  Η υπόσχεση εκπληρώνεται με την γέννηση του Πατριάρχη Ισαάκ.  Ο λαός αυξάνεται και την εποχή του Πατριάχη Ιακώβ, οδηγείται από τον Ιωσήφ, στην Αίγυπτο.  Εκεί, μετά τον θάνατο του Ιωσήφ, άλλος Φαραώ βασιλεύει στην Αίγυπτο που είναι εχθρικός προς τον Ισραήλ και τους σκλαβώνει για τετρακόσια χρόνια.  Με τον Μωϋσή ο Θεός απελευθερώνει τον λαό Του και τον οδηγεί στην γη της επαγγελίας.  Εκεί, ο Θεός στέλνει τους Κριτές και τους Προφήτες, οι οποίοι καλούν σε μετάνοια τον λαό, που αρέσκεται να στρέφεται στη λατρεία άλλων θεοτήτων, τους καλούν να προετοιμαστούν για τον ερχομό του Μεσσία, του αληθινού Λυτρωτή όχι μόνον του Ισραήλ, αλλά και όλου του κόσμου. 

Οι Προφήτες όμως αντιμετωπίζουν την σκληρότητα του λαού τους και απ’ αυτούς άλλοι φονεύθηκαν με μαρτυρικό θάνατο, άλλοι λιθοβοληθήκανε και άλλοι δάρθηκαν με σκληρό και απάνθρωπο τρόπο.  Στον κατάλληλο χρόνο, ήρθε ο Υιός του Θεού, ο Οποίος μίλησε για την Βασιλεία του Θεού, πραγματοποίησε θαυμαστά και υπερφυσικά θαύματα, θεράπευσε τον λαό από τις διάφορες αρρώστιες και συγχώρησε τα αμαρτήματα εκείνων που με ειλικρίνεια ζητούσαν την πνευματική τους απελευθέρωση από τα δεσμά της αμαρτίας.  Στο τέλος, οι παράνομοι Ιουδαίοι, με αρχηγούς τους Αρχιερείς, τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους, συλλαμβάνουν τον Ιησούν, τον κατηγορούν ως βλάσφημο, τον καταδικάζουν και τον θανατώνουν με την ποινή του σταυρικού θανάτου.

Όλα αυτά συνέβησαν γιατί έτσι είχε προορίσει το Θείο Σχέδιο.  Η ανθρωπότητα έπρεπε να προετοιμαστεί να υποδεχτεί τον Ένα και Αληθινό Θεό, τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.  Η προετοιμασία έγινε μέσον του λαού του Ισραήλ, ο οποίος όμως φάνηκε αχάριστος και αγνώμων.  Ο Εβραϊκός λαός δέχθηκε ουράνιες αποκαλύψεις, αλλά αδυνατούσε να τις κατανοήσει, γιατί σκλήρυνε την καρδιά του απέναντι στο κάλεσμα του Θεού.  Ο Προφήτης Ησαϊας μας μιλά γι’ αυτή την σκλήρυνση της καρδιάς των Ισραηλιτών λέγοντας: «Καὶ εἶπε (ο Θεός)· πορεύθητι καὶ εἰπὸν τῷ λαῷ τούτῳ· ἀκοῇ ἀκούσετε καὶ οὐ μὴ συνῆτε καὶ βλέποντες βλέψετε καὶ οὐ μὴ ἴδητε· ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ τοῖς ὠσὶν αὐτῶν βαρέως ἤκουσαν καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν ἐκάμμυσαν μήποτε ἴδωσι τοῖς ὀφθαλμοῖς καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούσωσι καὶ τῇ καρδίᾳ συνῶσι, καὶ ἐπιστρέψωσι, καὶ ἰάσομαι αὐτούς» (Ησ. 6:9-10).  Αυτή η πάχυνση της καρδιάς του λαού του Ισραήλ υπήρξε θεληματική και όχι εξ ανάγκης.

Στην Αγία Γραφή, Παλαιά και Καινή Διαθήκη, βρίσκει κανείς πάρα πολλές αναφορές για την αποστασία του εκλεκτού λαού του Ισραήλ.  Το γεγονός ότι δεν ακολούθησαν και δεν πίστεψαν στον Κύριο αποδίδεται στην κακή προαίρεσή τους.  Οι Εβραίοι καθημερινά έβλεπαν τον Κύριο, άκουγαν την διδασκαλία Του, παρακολουθούσαν τα θαύματά Του.  Παρ’ όλα αυτά, έμεναν αποξενωμένοι, σκληροί και αμετανόητοι μπροστά στην δωρεά που τους χορηγούσε ο Άγιος Θεός. 

Η σκληρότητα της καρδιάς των Εβραίων υπήρξε εκείνη που τους οδήγησε να φονεύσουν τους Προφήτες και τους Δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης.    Η σκληρότητα της καρδιάς των Εβραίων υπήρξε εκείνη που τους οδήγησε να σταυρώσουν τον Υιό του Θεού και να διαψεύσουν την τριήμερο ανάστασή Του, προβάλλοντες ως δικαιολογία, ότι οι μαθητές Του ήρθαν την νύκτα και έκλεψαν το σώμα του Ιησού.  Η σκληρότητα της καρδιάς του Ισραήλ ήταν εκείνη που ξεσήκωσε διωγμό εναντίον της Εκκλησίας του Χριστού και φόνευσαν τους Αποστόλους και τους πρώτους μαθητές.  Αυτή η σκληρότητα της καρδιάς υπήρξε η αφορμή της αμετανοησίας του λαού αυτού, που, ενώ κλήθηκε για να εκπληρώσει μία μεγάλη πανανθρώπινη και παγκόσμια αποστολή, αποδείχθηκε ανάξιος της Χάρης του Θεού.

Όταν ο άνθρωπος σκληρύνει την καρδιά του και δεν επιτρέπει στην Χάρη του Θεού να επιδράσει πάνω της, τότε ο άνθρωπος και τον ίδιο τον Θεό να δει μπροστά του μένει ασυγκίνητος και αμετανόητος.  Ο Θεός διάλεξε ένα λαό για να πραγματοποιήσει το Σχέδιο της Σωτηρίας, οι άνθρωποι θεληματικά έμειναν έξω απ’ αυτή την δωρεά.  Ο Θεός πρόσφερε την σωτηρία σ’ όλους, αλλά, υλοποιείται μόνον σ’ εκείνους που ανοίγουν την καρδιά τους στον Θεό.  Διότι, «οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ' ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. Οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ' ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι' αὐτοῦ. ‘Ο πιστεύων εἰς αὐτὸν οὐ κρίνεται, ὁ δὲ μὴ πιστεύων ἤδη κέκριται, ὅτι μὴ πεπίστευκεν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ Θεοῦ» (Ιωάν. 3:15-16).

Σήμερα, πόσοι από τους χριστιανούς μένουν αμετανόητοι και σκληρόκαρδοι στο κάλεσμα της Εκκλησίας, που καλεί όλους σε μετάνοια και διόρθωση;  Πόσοι, ενώ έχουν την ευκαιρία να απαρνηθούν την αμαρτία, που τους κατατυραννά, μένουν θεληματικά αιχμάλωτοι μέσα στα δίχτυα του πνευματικού θανάτου.

Η Εκκλησία από την εποχή των Προφητών, του Αγίου Ιωάννου του Προφήτου και Βαπτιστή και του ιδίου του Υιού του Θεού κηρύσσει και καλεί τους ανθρώπους σε μετάνοια. «Μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν  οὐρανῶν» (Ματθ. 3:2).  Η μετάνοια όμως πρέπει να συνοδεύεται από τους ανάλογους καρπούς, «ποιήσατε οὖν καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίας» (Ματθ. 3:6), λέγει ο Ιωάννης ο Βαπτιστής. 

Μετανόησες, κάμε έργα άξια της αλλαγής.  Άφησες τις κακές σου συνήθειες, στρέψου σε έργα ελεημοσύνης και φιλανθρωπίας.  Με τα καλά σου έργα ευαρέστησε τον Θεό, που τόσο πολύ πίκρανες και φάνηκες τόσο ανάξιος των πολλών δωρεών που έλαβες.  Εάν οι Εβραίοι ξέπεσαν από την Χάρη, λόγο της σκληρότητας της καρδιάς τους, πολύ περισσότερο μπορεί να συμβεί και σε μας που αξιωθήκαμε της ουράνιας Δωρεάς και αξιωθήκαμε να γίνουμε μαθητές του Σωτήρος Χριστού.  Γι’ αυτό και ο Άγιος Απόστολος Παύλος μας προτρέπει λέγοντας: «Ὣστε ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μὴ πέσῃ» (Α΄ Κορινθ. 10:12).

Κλείνοντας την σημερινή ομιλία ας ενθυμηθούμε τα λόγια του Προφήτη Ησαΐα λέγοντος: «Λούσασθε καὶ καθαροὶ γίνεσθε, ἀφέλετε τὰς πονηρίας ἀπὸ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν μου, παύσασθε ἀπὸ τῶν πονηριῶν ὑμῶν, μάθετε καλὸν ποιεῖν, ἐκζητήσατε κρίσιν, ρύσασθε ἀδικούμενον, κρίνατε ὀρφανῷ καὶ δικαιώσατε χήραν· καὶ δεῦτε διαλεχθῶμεν, λέγει Κύριος· καὶ ἐὰν ὦσιν αἱ ἁμαρτίαι ὑμῶν ὡς φοινικοῦν, ὡς χιόνα λευκανῶ, ἐὰν δὲ ὦσιν ὡς κόκκινον, ὡς ἔριον λευκανῶ» (Ησ. 1:16-18).